طرح توسعه پردیس دانشگاه هنر اسلامی تبریز (طراحی دانشکده هنرهای تجسمی و مسجد دانشگاه)

فضای عمومی پردیس دانشگاه، از مهمترین فضاهای حضور و رشد استعدادهای دانشجویان و زمینه ساز رضایتمندی و پرورش قابلیت های محیطی- اجتماعی آنان است. توسعه مراکز آموزش عالی در کشورمان، غالباً یک تلاش کمی بوده و کمتر شکل جهش کیفی به خود گرفته است و علت این امر به عدم انجام تحقیقات و پژوهش های بنیادین باز می گردد؛ که از پدیده های رایج در غالب کشورهای جهان سوم است و در نهایت، بی مهری نسبت به ابعاد کیفی مسائل و توجه صرف به ضرورت های کمی را باعث می شود. آموزش مطلوب دارای پنج رکن نظام آموزشی، فضای آموزشی، استاد، دانشجو و کتاب است. اما محیط-های آموزشی هنری، نیازمند داشتن محیط مناسب و با کیفیت جهت حفظ و تقویت پویایی و سرزندگی، پرورش استعداد و ذوق هنری و نیز تعامل دانشجویان با یکدیگر می باشند. لذا محیطی از این قبیل، بایستی از شاخصه های لازم جهت برقراری چنین ارتباطی برخوردار باشد؛ در حالی که برخی دانشگاه های صنعتی به فعالیت در اماکن خلوت و گاه خارج شهری علاقمند هستند، دانشگاه های هنری اساساً نیازمند به دیدن جامعه و دیده شدن از سوی اجتماع بوده و قرارگیری آنها در ساختار اجتماعی – کالبدی شهر ضرورتی اجتناب ناپذیر است؛ همچنانکه امروزه شاهد دانشکده های هنر و معماری در بافت های شهری هستیم. در این میان، پردیس مرکزی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، به دلیل داشتن پتانسیل های مهم و نیز شهرت آن به عنوان بزرگترین دانشگاه هنری شمال غرب، در جهت ایجاد رشته های کاربردی هنری، از نظر دارا بودن محیط مناسب به لحاظ حضور دانشجویان و اساتید هنرمند، حائز اهمیت و نیازمند ارزیابی است. با توجه به این امر، موضوع رساله حاضر با هدف ارزیابی کیفی پردیس دانشگاه هنر اسلامی تبریز، به تحلیل الگوهای رفتاری از منظر تامین رضایتمندی و تشخیص عوامل اصلی و موثر در کیفیت محیط آن به عنوان یک دانشگاه هنری پرداخته، و نتایج آن می تواند در تعیین الگوی توسعه و کیفیت بخشی به فضاهای دانشگاه موثر باشد. اهداف مد نظر در این رساله، عبارتند از: طراحی محیط هنری مناسب جهت رفع نیازهای ادراکی و جلب رضایت دانشجویان، طراحی و ساماندهی محور اصلی ورودی دانشگاه و ارتباط و اتصال منطقی ساختمان های جدید و اراضی جبهه شرقی با کل مجموعه دانشگاه، مکانیابی و طراحی مسجد دانشگاه و نیز دانشکده جدیدمورد نیاز روز دانشگاه هنر اسلامی تبریز. رویکردها و اصول نظام دهنده در طرح توسعه و طراحی فضاهای این مجموعه، بر اساس تئوری های مربوط به روانشناسی محیطی و نیز بهره گیری از اصول و مفاهیم معماری اسلامی در سازماندهی محورها و مکانیابی فضاها به خصوص مسجد دانشگاه می باشد. سایت انتخابی پروژه، در داخل مجموعه دانشگاه می-باشد و وجود پتانسیل های تاریخی، دید و منظرهای مناسب و نیز وجود محورهای دسترسی مناسب درون و برون سایتی، قرارگیری دانشکده هنرهای تجسمی را در جبهه شرقی و نزدیک خیابان و نیز قرارگیری موقعیت مسجد را در جبهه جنوبی سایت دانشگاه، ضروری ساخته است. فضاهای در نظر گرفته شده برای این پروژه شامل: بخش های آموزشی شامل کلاس های نظری و عملی، نمایشگاه دائمی و موقت آثار دانشجویان، مرکز اسناد، تالار همایش ها، فروشگاه های عرضه محصولات هنری دانشجویان، فضاهای فرهنگی- آموزشی مکمل و فضاهای مربوط به محوطه سازی و... می باشند.